Sociaal ondernemerschap

Sociaal ondernemen is volop in ontwikkeling en op weg om het nieuwe normaal te worden. Maar wat is sociaal ondernemen precies? Hoe doe je dat dan? En mag je als sociaal ondernemer wel winst maken, of is dat een vies woord? Dat – en net iets meer – komt allemaal aan bod in dit boek.

Laten we beginnen met wat sociaal ondernemen in mijn ogen is: mensen die wat meer begeleiding, persoonlijke aandacht en sturing nodig hebben een werkplek bieden. Ze een basis en structuur geven. In vakjargon heet dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, maar zo zie ik dat niet. De arbeidsmarkt heeft een afstand tot mensen, niet andersom. Ik noem het mensen met een begeleidingsbehoefte. Als je er zo naar kijkt, kun je zoveel meer doen. Arbeid kun je makkelijker op maat maken dan mensen tot een massaproduct smeden.

Wie sociaal wil ondernemen in Nederland loopt tegen ingewikkelde wet- en regelgeving aan. Een wereld die normaal gesproken niet zo goed samengaat met ondernemers. Hoe ga je daarmee om en buig je dat om in een werkbare situatie? Dat begint met je te realiseren dat je niet moet proberen het systeem te veranderen, dat lukt namelijk niet. Hoewel overheid, hulporganisaties, ondernemers, werkbedrijven, et cetera, allemaal hetzelfde willen, spreekt iedereen elkaars taal slecht. Waarbij de overheid, anders dan ondernemers, uitsluitend binnen de lijnen wil kleuren.

Focus je als (startend) sociaal ondernemer op de mogelijkheden. Zorg ervoor dat je de wet- en regelgeving van het sociaal domein goed kent, want daar kun je niet omheen. Schakel daarvoor een expert in die je kan helpen om te zoeken naar mogelijkheden. Het is niet allemaal zwart-wit, wetten zijn interpreteerbaar. Bedenk: aan de randen groeien altijd de mooiste bloemen. En wees voor de werknemer met een begeleidingsbehoefte de spin in het web, het ene aanspreekpunt, zodat hij niet te maken heeft met een woud aan hulpverleners.

Ik ben iemand die graag groot denkt. Dat deed ik ook toen ik in 2017 met Matz Carwash begon in Deventer. Groot denken is prima – ik doe het nog steeds – maar klein beginnen is de beste manier om zaken voor elkaar te krijgen. Houd het dicht bij jezelf, een steen verleggen in de rivier is te doen, een berg verzetten is een klus waar je niet aan moet beginnen. Daarvoor is het sociaal domein te complex. Begin als ondernemer in je eigen omgeving, daar ken je alles en iedereen. Zoek de samenwerking met bedrijven in de regio, met de gemeente, met werkbedrijven, met scholen, et cetera. Wees vooral niet bescheiden, samen kun je veel bereiken.